Chiếc xe lăn của Stephen Hawking

Trên quy mô vũ trụ, tất cả chúng ta đều gần như tàn phế. Ðiều khác biệt chỉ là ít hay nhiều bắp thịt còn hoạt động được. - "Stephen Hawking"

Năm 21 tuổi, Stephen Hawking bị bệnh teo cơ (ALS), một thứ bệnh làm cho các dây thần kinh – điều khiển các bắp thịt – bị chết dần. Ða số các bệnh nhân chết trong vòng 5 năm, nhưng may mắn cho khoa học, bệnh của Hawking tiến triển cực kỳ chậm rãi, ông sống được tới ngày 14 tháng 3-2018, thọ 76 tuổi. Những năm cuối đời ông chỉ còn cử động được một số bắp thịt trên mặt. Mọi liên lạc với thế giới đều nhờ kỹ thuật điện toán đặt trong chiếc wheelchair ông ngồi.

Hãy tưởng tượng bạn điều khiển cả cái computer mà chỉ dùng duy nhất cái spacebar thôi, thì mới thấy kỳ diệu việc ông sử dụng hệ Windows trên chiếc máy tính bảng mà chỉ dùng một nút!

PC của Hawking dùng một giao diện đặc biệt gọi là EZ Keys, scan quét từng chữ một trên bàn phím màn hình. Gặp chữ nào muốn dùng, bắp thịt trên má ông chuyển động, một bộ phận cảm biến (sensor) phát hiện ra, computer liền ngưng máy quét và lấy chữ đó. Tốc độ đánh máy rất chậm, có khi mỗi phút chỉ được 1 hoặc 2 từ. Các nhà khoa học hãng Intel dùng thuật toán (algorithms) để thu gọn mớ ngữ vựng và lối viết của ông để tiên đoán khá chính xác từ ngữ ông sắp dùng.

Bằng kỹ thuật đó, ông có thể scan các nút, menu… nên sử dụng được email, web browser, dùng được Skype để nói chuyện.

Thiết bị tạo giọng nói của Stephen Hawking

Khi bạn nói, óc bạn chuyển các tín hiệu thần kinh tới cổ họng, cả khi bắp thịt không mạnh đủ để tạo thành âm thanh nghe được. Thực ra phát-âm-chưa-thành- lời này xảy ra ngay cả khi bạn mới chỉ nghĩ từ ngữ trong đầu thôi. Kỹ thuật của NASA nhằm giúp cho những ai bị tàn phế có thể điều khiển một chiếc wheelchair có động cơ, hoặc chuyển ý nghĩ tới máy tổng hợp tiếng nói (speech synthesizer). Người sử dụng được gắn các điện cực (electrode) trên da cổ họng, rồi nghĩ ra một lệnh truyền như “quẹo trái” hoặc “ngừng”. Các xung động điện nhỏ li ti được phát hiện (detect) và giải mật (decode), rồi lệnh được chuyển đến xe lăn